Tilburg is een stad van niet lullen, maar poetsen. Een stad van met de poten in de klei. We pakken aan wat aangepakt moet worden. Goede, groene ideeën vinden zo hun weg. In de stad en haar wijde omtrek is dat te zien én te proeven. De streekproducten liggen voor het oprapen. Voor de reeks Natuur op je bord trekken we de laarzen aan en gaan we op onderzoek uit in vier groene gebieden in en rond Tilburg. Gebieden die de stad en haar inwoners licht, lucht en ruimte geven. In deze aflevering: Stadsbos013.
De Oude Warande, Vredelust, het Blaakbos, het Reeshofbos, het buitengebied ten zuidwesten van de stad: Stadsbos013 is een bonte lappendeken van weilanden, boerderijen, bossen en parken, verbonden door fietspaden, autowegen, wandelroutes en een wirwar aan speciale mountainbiketrails. Neem op je tocht door Stadsbos013 zeker ook een mandje mee voor alle streekproducten die je in dit gebied vindt, bijvoorbeeld bij Groeituin013 en melkveebedrijf Nieuwelijn. Rechtstreeks vanuit de natuur op je bord en in je glas.
Goed, er dendert regelmatig een sneltrein voorbij, maar verder is het goed toeven bij Groeituin013. Twee jaar geleden streek de tuin neer aan de Reeshofdijk, nadat de tijdelijke locatie aan de Piushaven geruimd moest worden. Een vooruitgang is het, zeker in de hoeveelheid grond. Hier groeien en bloeien seizoensgroenten, die onder meer te koop zijn in de winkel van de tuin. Extra trots is Theo Sanders, tuinman van het eerste uur, op het tomatenproject. “Van alles kweken we: formaat kers tot formaatje voetbal. En veel daarvan zijn onbekende rassen, hè? Zwart, groen of dieprood, met de mooiste smaken. Auberge de Bonheur had vorig jaar zelfs een speciaal gerecht op de kaart met één van onze rassen.” Biologische teelt, goed zorgen voor mens en dier, staat voorop bij Groeituin013. En dat eerste is nog niet zo makkelijk met die bijzondere tomaten. “Van de rassen die wij kweken, is vaak geen biologisch zaaigoed. En dat moet wel, voor de certificering. Daarom werken we nu aan een eigen biologische zadenbank voor tomaten. Vergelijkbare projecten doen we trouwens ook met pepers en met look. Daardoor onderscheiden we ons met allerlei bijzondere groenterassen, die je niet zo snel op andere plekken tegenkomt.”
Foto: tuinman Theo Sanders
Op de tuin is het druk. Leerlingen van de groene mbo-opleiding van Yuverta steken de schoppen in de grond, vrijwilligers oogsten groenten voor de winkel. Biologische varkens Kaatje, Katootje, Katrien en Katinka wentelen zich door de modder en storten zich op hun bak met biologisch voer, aangevuld met groenteresten van eigen kweek. De tuin verandert de komende jaren flink. Er komt een voedselbos, de tijdelijke onderkomens van kantoor en winkel maken plaats voor een authentieke Vlaamse schuur en ook een hortus biodiversicus – met onder meer een vijver, een wormenhotel en geneeskrachtige, cosmetische en culinaire kruiden – staat op de planning. En voor wie op zoek is naar inspiratie voor goede, groene beplanting voor diens stadstuin: Groeituin013 richtte daarvan – in samenspraak met woningbouwvereniging Tiwos – een aantal voorbeelden in. Voor wie nieuwsgierig is naar de ontwikkelingen: “Loop gerust eens binnen. Als de poorten open zijn, ben je welkom. Ook buiten de openingstijden van de winkel. Ik vertel graag over wat we hier doen.”
Een paar kilometer verderop, aan de andere kant van het spoor en de Bredasweg, ligt melkveebedrijf Nieuwelijn. Bordjes langs de Gilzerbaan nodigen fietsers en automobilisten uit voor Melktap013, onderdeel van het melkveebedrijf, waar ze zelf flessen met loeiverse melk kunnen vullen. “Onbewerkt, alleen gefilterd, geroerd en gekoeld”, vertelt boerenzoon Jari Swolfs. Een jaar geleden is de tap geïnstalleerd. Waarom eigenlijk? “Simpel”, antwoordt hij. “We zitten zó dicht met ons bedrijf bij de stad. Logisch dat we die verbinding dan ook wat meer opzoeken." Het gros van de melk van Nieuwelijn gaat – hup – de koelwagens in richting Campina. “We runnen dit bedrijf met groot hart voor natuur, mens en dier. Maar dat zie je niet als je een pak melk koopt. Dus met de melktap willen we ook laten zien: dit is ons bedrijf, hier zijn we trots op. En we vertellen er graag over.”
Foto: Jari Swolfs
Uitgestrekte, helgroene en klaverrijke velden met bruine, zwarte en gevlekte koeien: een Hollandser plaatje dan hier bij Nieuwelijn, midden in Stadsbos013, kan haast niet. Voor de kenners: hier spot je kruisingen tussen Holstein Friesian-, Jersey-, en Brown Swiss-koeien, zoals een stevige zwarte koe met bruine oren die tijdens het interview nieuwsgierig op de interviewer afstapt. De vacht van de koe glanst in de felle herfstzon, iets dat volgens Jari wijst op een goede gezondheid. “De koeien wisselen elke dag van weide, waar ze eten van gras met klavers aangevuld met hier en daar diverse kruiden. Dat is goed voor de melkproductie en voor de natuur. Je kunt hun kalfjes ook tegenkomen op een veld hier verderop in het Stadsbos, in de buurt van Villa Vredelust.” Als opvolger droomt Jari hardop over de toekomst van het bedrijf. Melk rechtstreeks verkopen aan Tilburgers, zoals ze nu al doen met de melktap, smaakt wat hem betreft naar meer. Een breder assortiment hoort ook wel bij dat plaatje: kaas, yoghurt of kwark misschien? Plannen voor vleespakketten, bedoeld voor verkoop in de regio, zijn in vergevorderd stadium. “We werken daarvoor graag samen met andere ondernemers in de regio. Dus wie wil: neem contact met ons op. Zo zorgen we er samen voor dat je dit prachtige gebied niet alleen kunt zien, ruiken, en horen, maar ook kunt proeven.”
Geen resultaten
