Tilburg is een stad van niet lullen, maar poetsen. Een stad van met de poten in de klei. We pakken aan wat aangepakt moet worden. Goede, groene ideeën vinden zo hun weg. In de stad en haar wijde omtrek is dat te zien én te proeven. De streekproducten liggen voor het oprapen. Voor de reeks Natuur op je bord trekken we de laarzen aan en gaan we op onderzoek uit in vier groene gebieden in en rond Tilburg. Gebieden die de stad en haar inwoners licht, lucht en ruimte geven. Zoals landschapsgebied Moerenburg.
Een verlaten waterzuiveringsinstallatie, een onafgemaakte autoweg, de resten van een afgebrand warenhuis in een van de meertjes, een snelweg die op ooghoogte langs het fietspad zwiept, oude luister en historische boerderijen: een tikkeltje mysterieus kun je Moerenburg, die groene long ten oosten van de stad, gerust noemen. Net voorbij Ringbaan-Oost en het Wilhelminakanaal waan je je voor even ver weg van alle drukte: hier kun je verdwijnen, je onderdompelen, op adem komen of juist stoom af blazen.
Maartje en Rosemarijn, fotografie: Jostijn Ligtvoet
“Wacht. Je moet NU komen kijken.” Het interview voor dit artikel is al even op weg als Rosemarijn van de Wiel opspringt van haar stoel. “Daar! Kijk, daar zit ‘ie. Een groene specht.” Dan, even later: “Moet je me eens zien als ik de ijsvogel spot, haha. Dat kan hier gewoon. Zó dicht bij het centrum van Tilburg.” Rosemarijn, eigenaar van Vergeten Fruit - ze plukt en verwerkt fruit uit bomen van mensen die dat zelf niet willen of kunnen - treffen we in een authentieke Vlaamse schuur in Moerenburg. Naast haar zit Maartje Schel, oprichter van Allemans en eigenaar van het pand. Twee Tilburgse ondernemers met een groen én sociaal hart, die ook nog eens veel samenwerken.
Een zoete, kruidige geur vult de ruimte. Op het vuur in de grote, open keuken van de Vlaamse schuur pruttelt een pan met pruimenjam in wording. De pruimen oogstte Rosemarijn in de Allemansgaard, de boomgaard naast de schuur, mét deelnemers van project Lionel, een talentprogramma voor jongeren met een vluchtachtergrond dat Maartje samen met coach Ellis Pruijn en Sterk Huis ontwikkelde. Het gros van de pruimen bewerkten de deelnemers tot jam of taart die ze samen opaten of meenamen, het deel dat overbleef zit nu in de pan. “Dat is het hè: Rosemarijn bekommert zich om vergeten fruit en weet alles over het plukken en verwerken ervan. Allemans is er voor kwetsbare Tilburgers, zoals de jongeren van Lionel", vertelt Maartje. "Zo brengen we verschillende werelden bij elkaar. Als dat lukt, zoals met project Lionel, dan ben ik echt ontzettend trots.”
In de reeks ‘Natuur op je bord’ is Allemans op het eerste gezicht een wat vreemde eend in de bijt. Vanuit haar stichting verkoopt Maartje namelijk geen streekproducten. En Allemans is ook niet altijd open voor iedereen, behalve tijdens speciale wandelingen of open dagen. Aan de andere kant: de jam van Vergeten Fruit – gemaakt in de keuken van Allemans – vind je dan wel weer op een streekmarkt bij jou in de buurt. Dat geldt ook voor de houten lepels van Studio JAHE, gemaakt met hout uit Moerenburg, bij Allemans. En voor de handgemaakte desembroden van microbakkerij Deesem, vers uit het monumentale bakhuis van Allemans. Het werk van de kunstenaar die tijdelijk bij Allemans werkt, Maartje stimuleert zo startende kunstenaars met een artist in residency plek, kom je vast en zeker elders in de stad tegen.
“Deze zomer hadden we een residentie van een groep muziekproducers. Tegelijkertijd was de ruimte hier verhuurd aan een Volkstuinvereniging”, vertelt Maartje lachend. De hele dag piekerde ze over hoe ze dat nu in goede banen kon leiden. Want ja, die muzikanten zouden linksom of rechtsom geluid produceren. En de volkstuinders zijn meer van het slag: groen en rust. “Ik draaide het om: de bijeenkomst van de Volkstuinvereniging begon met een korte demo van de muziekproducers. Twee groepen die elkaar misschien niet zo snel tegenkomen, ontmoetten elkaar hier wel. En worden daardoor nieuwsgierig naar elkaar. Als ik dat dan zie gebeuren, ben ik een heel gelukkig mens. Daar doe ik het voor.”
De zon zakt op deze herfstige vrijdagmiddag langzaam richting de horizon. Op de zwemvijver voor Allemans spiegelt een loom licht. Het is niet zo moeilijk voor te stellen dat mensen zich thuis voelen op dit Moerenburgse erf. Of dat nu Tilburgers in een talentprogramma zijn, bedrijven die de ruimte van Allemans huren voor een bijeenkomst, of kunstenaars en ondernemers die bij Allemans werken. Maartje: “Mijn man en ik wonen hiernaast, met onze kinderen. Toen we deze monumentale Vlaamse schuur na een storm moesten opknappen, wist ik, deze pracht wil ik met anderen delen. Het kán niet zo zijn dat dit alleen voor ons is. En zo is Allemans ontstaan. Een talentenontwikkelplek voor en door Tilburgers. Dus voor iedereen met een goed plan: wees welkom!”
Maartje en Rosemarijn, fotografie: Jostijn Ligtvoet
Rosemarijn van Vergeten Fruit redt ongeplukte vruchten uit de regio. Het fruit verwerkt ze met sociale initiatieven, en doneert ze aan onder andere de Voedselbank. Een klein deel van haar productie verkoopt ze op streekmarkten. Op haar website lees je hier meer over.
Bij Allemans kun je vergaderen en slapen. De kosten daarvoor gaan rechtstreeks naar stichting Allemans, waarmee Maartje de sociaal-maatschappelijke initiatieven financiert. Via Instagram blijf je op de hoogte van activiteiten van Allemans.
Geen resultaten
