Lustwarande 2023. In gesprek met Matea Bakula

Het is weer bijna tijd voor Lustwarande! Vanaf 27 augustus vind je in het mooiste sterrenbos van Nederland, de Oude Warande, weer tal van bijzondere en spraakmakende hedendaagse sculpturen. Het thema van dit jaar: Eartheaters. Tien beeldende kunstenaars uit binnen- en buitenland bevragen de rol van de mens in het huidige tijdsbeeld, waaronder Matea Bakula met haar werk ‘Sweet Expanse.’

EARTHEATERS

Lustwarande is een platform voor hedendaagse sculptuur en organiseert sinds 2000 kunstexposities in de prachtige omgeving van de Oude Warande in Tilburg. Met dit jaar als thema ‘Eartheaters.’ Over het thema schrijft Lustwarande het volgende: "We staan aan het begin van een nieuw geologisch tijdvak, waarin het handelen van de mens zoveel impact op de aarde heeft, dat alle organismen hiervan de gevolgen ondervinden. Hoe verhoudt de mens zich tot de wereld om zich heen? Hoe kunnen de grenzen van “natuur” en “levend” opgerekt worden? In hoeverre is de hedendaagse mens nog natuurlijk, of gemanipuleerd? Kortom, welke plek neemt de mens in, in dat nieuwe tijdperk? De expositie ‘Eartheaters’ licht een tiental nationale- en internationale kunstenaars uit in wier werk deze thematiek centraal staat. De creatieve interpretaties van deze jonge, overwegend vrouwelijke makers, weerspiegelen een wereldbeeld waarin mens, natuur en object gelijkwaardig zijn." Één van die kunstenaars is Matea Bakula. Wij spraken haar over haar werk en haar makerschap.

Foto: Archiefbeeld Lustwarande door Maarten Nauw

MATERIAAL FETISH

Matea Bakula werd geboren in ex-Joegoslavië en groeide op in Tilburg. Inmiddels is ze al tien jaar aan het werk als kunstenaar en tovert ze alledaagse, herkenbare materialen om in levendige sculpturen. “Eigenlijk komt het er gewoon op neer dat ik een materiaal fetish heb. Ik kan zo verwonderd raken van hoe iets doet en hoe het werkt. Bijvoorbeeld zo’n materiaal als plastic: als het morgen zou verdwijnen, dan hebben we allemaal een probleem. Maar omdat het in onze wereld letterlijk voor het oprapen ligt, is het waardeloos materiaal geworden. Ik kijk liever naar hoeveel eigenschappen een materiaal heeft. Hoe complexer het materiaal, des te kwalitatiever het is. En materialen zoals plastic en purschuim, die hebben zoveel eigenschappen. In die zin breng ik ook een ode aan die alledaagse materialen. Ik wil iets zodanig transformeren dat ik de schoonheid daarvan kan tonen, in de hoop dat jij als toeschouwer iets bewuster gaat zijn van wat we allemaal om ons heen hebben liggen. Ik vind dat ik geslaagd ben als je als toeschouwer niet precies weet waar je naar kijkt. Ik wil mensen verwonderen met de eigenschappen van het materiaal.”

Foto: Portret Makea Bakula door Geke Bosch

SWEET EXPANSE

“Toen ik gevraagd werd voor Lustwarande, voelde het wel echt als een full-circle-moment. Ik weet nog goed dat ik hier vroeger altijd kwam met mijn oom en tante. Het was onder andere door Lustwarande dat ik bedacht dat ik misschien wel kunstenaar zou willen zijn.” 

Speciaal voor Lustwarande maakte ze het werk Sweet Expanse van gekarameliseerde suiker, piepschuim en epoxy. “Ik heb gekozen voor suiker, omdat het dat lava- of magma-achtige effect heeft. Doordat de suiker zo heet wordt, smelt het het piepschuim weg. En daardoor ontstaan die kraters. Het thema voor Lustwarande dit jaar is Eartheaters. Het leek me daarom tof om een werk neer te zetten hier tussen de bomen, waarvan je het gevoel zou kunnen krijgen dat je niet precies weet hoe diep het materiaal gaat. Dat het een soort poort naar een ander universum zou kunnen zijn.” 

MATERIAAL IN BEWEGING

Door de keuze van haar materialen, zijn de werken van Matea van nature aan omstandigheden onderhevig. Je zou het daarom ook wel ‘levende sculpturen’ kunnen noemen. “Als er iets met een werk gebeurt wat ik niet zo voorzien had, bijvoorbeeld omdat het materiaal verkleurd, dan betekent dat niet dat het mislukt is. Ik werk met levendige materialen en daardoor heb ik er nooit honderd procent controle over. Dat is niet erg, dat hoort er gewoon bij. Het gaat me juist om de magie ervan, dat het je kan blijven verwonderen. Als je een werk van mij vandaag bekijkt, ziet het er misschien anders uit dan een jaar geleden. Dat is met dit werk voor Lustwarande ook wel een experiment. Ik heb eerder met deze techniek gewerkt, maar nu heb ik het rechtop gezet, én exposeer ik in de buitenlucht. Het werk is in principe bestand tegen alle weerstomstandigheden, maar je weet nooit precies wat het gaat doen. 

Foto: 'Sweet Expanse', fotografie door Agabek Enoukyants

Lustwarande - Eartheaters is te bezichtigen in de Oude Warande van 27 augustus t/m 22 oktober. De sculpturen staan vrij door het park opgesteld en zijn in principe gratis te bewonderen. Wel worden bezoekers verzocht een expositiegids met plattegrond aan te schaffen. Dat is ook aan te raden voor de beleving én om niet te verdwalen. Meer informatie vind je op de website van Lustwarande. Meer zien van Matea? Check dan haar werk hier!

What's new?