Kaapstad: Een sympathieke verovering van het centrum

Het is geen kunstroute. Het is geen openluchtexpositie. En het is ook geen vandalisme. Wat Kaapstad dan wél is? Nou, een driedaagse kaping van de binnenstad door kunstenaars uit binnen- en buitenland! Met kunstwerken, performances en installaties - vaak interactief - bevragen ze de wereld zoals je hem kent. Gewapend met creativiteit, verwondering en verwarring, nodigen ze toevallige passanten en bewuste bezoekers uit om op een andere manier naar de binnenstad, jezelf en de maatschappij te kijken. Artistiek leiders Anja Reinhardt en Sander van Bussel waren zo lief om ons te vertellen waarom je Kaapstad niet mag missen.

Veroveren zonder prikkeldraad

“De openbare ruimte is van ons allemaal”, vertelt Sander. “Zéker het centrum, dat in de ochtend door andere mensen gebruikt wordt dan ’s nachts. Het is een complex gebied, waar allerlei geschreven en ongeschreven regels gelden. En waar elke vierkante meter een invulling heeft of geclaimd wordt. Tijdens Kaapstad zijn het kunstenaars die zich de binnenstad toe-eigenen. Door het centrum drie dagen lang te kapen, dagen we iedereen uit om met andere ogen te kijken naar de stad die je normaal gesproken voor lief neemt. Dit doen we met humoristische installaties, interactieve performances en kunstwerken die je aan het denken zetten. Kaapstad is een sympathieke verovering van het centrum. Zónder prikkeldraad maar met kunst en dialoog.”

“We zetten dingen op scherp en willen mensen verwonderen”
- Anja Reinhardt

Foto: Jostijn Ligtvoet

Vergeet wat je weet over de stad

Onder bezielende, artistieke leiding van Sander en Anja, nemen zo’n 29 kunstenaars en -collectieven het Tilburgse stadshart over. Anja: “Waar het in een centrum eigenlijk altijd draait om commercie en entertainment, om ‘de buitenkant’ dus, focussen we tijdens Kaapstad op ándere, innerlijke waarden. We zetten dingen op scherp en willen mensen verwonderen en hun zintuigen prikkelen. We exploreren de diepere laag van de stad. Door dat te doen, kan iets banaals zoals een lantaarnpaal of een elektriciteitskastje je ineens vertederen, of stof tot nadenken geven.” “Kaapstad is - uitroeptekens!!! - bewust géén kunstroute”, zegt Sander. “Het is een evenement, een manier om de stad te beleven. Je denkt dat je je stad kent, maar dat beeld blijkt drie dagen lang niet te kloppen. Net als wanneer je na een lange vakantie weer thuiskomt en denkt: ‘zo heb ik de stad nog nooit gezien!’ Dat is het Kaapstad-effect.”

Kunst die vragen stelt

“Ik geloof sterk dat kunst iets kan toevoegen aan het maatschappelijke debat en zelfs dingen in beweging kan zetten”, vertelt Anja. “Het is een motor voor discussie, debat en verandering. Kaapstad is uniek omdat er altijd interactie, een dialoog is. De kunstenaars stellen met hun werken vragen, zetten je aan het denken. En soms ben je echt onderdeel van een werk of performance. Natuurlijk mag je ook aan de zijlijn toekijken. Maar meedoen is veel leuker!” Ook Sander benadrukt het belang van de dialoog tijdens Kaapstad: “Het gesprek aangaan houd je wakker en kritisch. We hoeven het niet met elkaar eens te zijn, zolang we maar blijven praten, debatteren en dingen kunnen bevragen.”

“Je denkt dat je je stad kent, maar dat beeld blijkt
drie dagen lang niet te kloppen”
- Sander van Bussel