Krakers: Leipe shit voor iedereen
In Tilburg hoef je je het hele jaar door geen moment te vervelen. Sterker nog: over het algemeen mis je meer dan je ziet. Tilburg barst van de toffe evenementen, cultuurparels en feestjes. Maar nu is het even rustig. De normaal zo bruisende cultuurscene is als een doodgeslagen drankje. Een van de partijen die normaal sprankel toevoegt aan de Tilburgse cultuurcocktail is Krakers. Een creatief collectief dat een plek biedt aan toffe ideeën in Theater De Nieuwe Vorst. Filosofische Biergartens, cultfilmavonden, dragbrunches. Iedereen met een goed idee is welkom. En Ticket to Tilburg is dan weer welkom voor een artikel. Aan tafel met de vrouwen achter de schermen: opperkrakers Amber en Pien, en Maartje, programmeur bij Theater De Nieuwe Vorst.
Fotografie opperkrakers: Jostijn Ligtvoet fotografie
Krakers is ontstaan in Theater De Nieuwe Vorst. Er was in het theater nog ruimte voor nieuw programma om nieuwe mensen binnen te krijgen. De Nieuwe Vorst benaderde daarvoor twee illustere figuren uit de Tilburgse scene: Amber en Pien. ‘Het leek ons meteen tof om daarover mee te denken’, vertelt Pien. 'Maar we wisten ook: beter betrekken we mensen om samen met ons dingen te gaan maken.’ Amber: ‘Ja, we willen niet als een stel Boomers overkomen [zet gek stemmetje op]: ja, we moeten iets voor de jongeren doen, iets met gra-fie-tie. We willen echt dat het vanuit de mensen zelf komt. Dus we zijn met andere programmamakers gaan samenwerken. En dat is een groot spinnenweb geworden van lijntjes die de stad in gaan.’
Dat Krakers ontsprongen is uit de theatrale baarmoeder van De Nieuwe Vorst is geen toeval volgens Amber en Pien: ‘Krakers en Nieuwe Vorst houden allebei van ‘leipe shit’, haha.’ Maartje verwoordt het iets netter. ‘Gewoon, dat schurende. Het recht op risico. Dus dat je als publiek of maker niet weet wat je te wachten staat. Dat is wel typisch voor ons allebei. In principe klinkt het als twee losse dingen: Krakers en De Nieuwe Vorst. Maar wat we willen uitdragen is eenzelfde boodschap.’
Zo proberen ze allebei het stoffige imago van theater eens flink uit te kloppen. Pien: ‘Bij theater denken mensen toch vaak: vier uur lang Hamlet kijken en dan in slaap vallen tussen de deftige mensen. Dat heb je hier bij De Nieuwe Vorst juist niet. Het is veel experimenteler en gedurfder.’
Daar haakt Maartje op in: ‘Maar wat jullie hier met Krakers doen is meer dan theater. Het heeft theatrale aspecten, maar het is niet per definitie theater.’ Pien: ‘Nee, absoluut niet. Voor een theatervoorstelling moet je naar Maartje toe of naar de programmering van de Nieuwe Vorst. Voor al het overige - verstoppertje, filmavonden of een rave in de kelder - kun je naar ons komen.’
Ready for lift off
26 maart 2020 werd Krakers gelanceerd in Tilburg. Terwijl de normale wereld in het slot ging, werd er een beroep gedaan op de ideeënwereld. Met succes. Na een week hadden ze al zo’n twintig aanmeldingen binnen. Amber: “We hebben in het begin enkele van deze ideeën naar programma’s uitgewerkt. Dat was weer inspiratie voor andere mensen en zorgde voor nog veel meer aanmeldingen. Via mail, Insta, maar ook mensen die in de kroeg in mijn oor schreeuwden: “Euj, we moeten echt een keer dit of dit…”
Niet alle ideeën komen als programma in de Krakers-agenda. Soms heeft dat te maken met het doorzettingsvermogen van de gedachtevader of moeder. Andere keren is het gewoon geen match. ‘We kijken: past het bij de Nieuwe Vorst en voegt het iets toe aan de scene in Tilburg,’ vertelt Amber. ‘De dragbrunch die via Krakers is ontstaan is een mooi voorbeeld.’ Pien: ‘Er was iemand met drag-idee. Daar kregen we toen echt dertig aanmeldingen voor. Die drags voelden dat er geen queerspace in Tilburg was. Er was geen veilige plek waar ze hun ding konden doen.’ Vanuit de oproep van Krakers is nu een draghouse ontstaan in Tilburg. Amber: ‘Dat is gewoon heel tof. Daar zit urgentie in.’ Maartje: ‘Moet je kijken wat daaruit is ontstaan inderdaad. Het is een mooie toevoeging aan de stad en een goed voorbeeld voor wat Krakers kan zijn.’
Filosofische Biergarten
Vreemd idee zoekt plek is het motto van Krakers. En dat hebben ze waargemaakt. Uit de verschillende aanmeldingen en ik-schreeuw-iets-in-je-oor-ideeën is een gevuld programma ontstaan. Een Tilburgs callcenter voor een spontaan gesprek tijdens de lockdown. ‘Finder’, een pin voor singles. Een experimenteel festival in de vorm van Murf/Murw. Filmavonden, literaire middagen, ochtendraves en nog veel meer. In twee jaar tijd hebben de Krakers al flink wat vreemde ideeën een plek gegeven. Wat was hun hoogtepunt uit die twee jaar programma maken?
Amber: ‘Laatst hadden we hier een perfect weekend. Op zaterdag stond ik QR-codes te scannen aan de deur bij SEHNSUCHT [een festival van Krakers voor elektronische muziek, red]. Je zag iedereen die langs kwam lopen verbaasd opkijken, omdat het gebouw echt aan het meedreunen was op de muziek. Ik dacht: yes, ik ging in een theater werken en nu is het een club, haha. De volgende dag zag ik allemaal dragqueens performen tijdens de dragbrunch en zat ik een beetje van die katerwijn drinken. Tegelijkertijd was er een kindervoorstelling in De Nieuwe Vorst, en die kinderen gingen allemaal met die drags praten. Toen dacht ik: dit is het.’ Maartje zit lachend mee te knikken: ‘Ja, het is echt leuk om te zien hoe die programma’s kunnen mengen.’
Pien hoeft ook niet lang na te denken over haar hoogtepunt. ‘De Filosofische Biergarten was zeker een hoogtepunt, en een perfect voorbeeld van hoe Krakers werkt. Er is behoefte aan meer filosofie in Tilburg, maar je wilt niet drie uur op een stoel luisteren naar een stoffige lezing. Dus hebben we de twee beste dingen uit Duitsland gecombineerd: filosofie en bier.’ Tijdens de Biergarten waren er vijf sprekers uitgenodigd die een stukje behandelden uit de Duitse filosofie. Tussendoor kreeg het publiek een nieuw glas met een ander soort Duits bier en werd Ein prozit gezongen. Pien: ‘Dat was supergezellig’. ‘…En typerend voor Krakers’, vertelt Amber. ‘Een beetje anders, vreemdsoortig, niet te plat en niet te serieus. En alcohol. Dat ook.’ Maartje en Pien lachen: ‘Ja, alcohol. De leidraad van Krakers.’
Kleurenkots
De samenleving gaat weer op slot. En ook de deur van Krakers gaat even dicht. Om daarna weer feestelijk opengegooid te worden en Tilburg te kleuren in neon en glitter. Pien: ‘We gaan de kelder ombouwen naar een Kraakkelder. Een soort kleurenkotskamer met banken en tapijten. Een plek die echt van Krakers is. Waar we sneller kunnen gaan experimenten.’ Amber: ‘En dat mensen weten dat er elke donderdag iets te doen is van Krakers. En dat het niet zoveel uitmaakt wat. Het is altijd fun en er is bier, haha.’ Pien: ‘En dat De Nieuwe Vorst op die manier voor meer mensen een tweede thuis wordt.’
Heb jij een goed idee en wil je meekraken? Stuur dan een berichtje naar de Krakers via Instagram of Facebook of krakers@denieuwevorst.nl. Of loop op vrijdag binnen bij Theater De Nieuwe Vorst. Daar kun je dan persoonlijk je idee voor een discoavond met honden pitchen.
MEER CULTUURVERHALEN?
Dit verhaal is een onderdeel uit de serie Cultuurverhalen van Ticket to Tilburg. Benieuwd naar de volgende? Blijf dan onze cultuurpagina in de gaten houden.
